دانشگاه علوم پزشکی همدان

گروه آمار زیستی

 

 

 

معرفی رشته 
آمار زیستی به توسعه و استفاده از روش‌ها و فرایندهای احتمالی برای تحلیل پدیده‌های بیولوژیکی و پاسخ به سوالات در حیطه پزشکی، ژنتیک، داروسازی،
بهداشت، پرستاری و سایر حیطه‌های مرتبط می‌پردازد. به این منظور آمار زیستی به ابداع، تکوین و استفاده از ابزارهایی برای طراحی مطالعه، جمع‌آوری‌اطلاعات،
پردازش و تبدیل داده‌های خام به اطلاعات از طریق خلاصه‌سازی آنها، تحلیل،مقایسه، سنجش ارتباط و تفسیر نتایج می‌پردازد.
 
ضرورت آمار زیستی
تخمین کمیت‌های مجهول (برآورد) و کاوش در ارتباطات مجهول در قالب تصمیم‌گیری و انتخاب (آزمون فرضیه) و انجام پیش‌بینی (مدل‌سازی)جزو جدایی
ناپذیر علم است. این موضوعات در حیطه پزشکی که با سلامت انسان و زیست‌بوم وی در ارتباط است از اهمیت دوچندان برخوردار است. تخمین بار بیماری،
تصمیم گیری درباره صحت ادعای یک پژوهشگر درباره خطرساز بودن یک عامل و یا انتخاب درمان بهینه مثالهایی است که اهمیت و تاثیر این موضوعات
برسلامت جامعه و ارزیابی از وضعیت آن را نشان می‌دهد. آمار زیستی به عنوان ابزاری کارا در پی یافتن بهترین تخمین، تصمیم‌گیری عادلانه و انتخاب بهینه
است به نحوی که  اعتبار و اعتماد به نتایج و اندازه ای از احتمال رخداد وضعیتهای مختلف را به پژوهشگر بدهد.
 
 تاریخچه راه اندازی و معرفی گروه آمار زیستی همدان
گروه آمارزیستی و اپیدمیولوژی در سال ۱۳۷۰ در دانشکده بهداشت علوم پزشکی همدان با ۳ عضو هیات علمی آغاز به کار کرد. شروع کار این گروه با آموزش به
دانشجویان کاردانی، کارشناسی و کارشناسی ارشد سایر رشته ها بود. گروه آمارزیستی و اپیدمیولوژی همدان عهده دار دروسی شامل آمارحیاتی (آمارزیستی)، اپیدمیولوژی،
روش تحقیق، ریاضیات،کامپیوتر و ... بود. در سال ۱۳۸۵ مجوز/موافقت اصولی با راه‌اندازی رشته/مقطع کارشناسی ارشد آمارزیستیرا دریافت کرد و از این سال به طور پیوسته
آموزش این مقطع/رشته را به عهده دارد. از مهرماه ۱۳۸۸ در مقطع کارشناسی ارشد اپیدمیولوژی و از بهمن ماه ۱۳۸۸ در مقطع دکتری آمارزیستی پذیرش دانشجو داشته است. 
این گروه در سال ۱۳۹۴ به  دو گروه مستقل آمارزیستی و اپیدمیولوژی تفکیک شد.
(کارشناسی اپیدمیولوژی/دکتری امار زیستی/ جداشدن گروه اپیدمیولوژی از این گروه و تغییر نام گروه به گروه آمارزیستی).
در حال حاضر این گروه دارای ۶ عضو هیات علمی، شامل ۲استاد، ۲ دانشیار، ۲ استادیار، یک کارشناس و ۸ استاد حق التدریس در زمینه آمارحیاتی،ریاضی و کامپیوتر می باشد.
این گروه در دو مقطع کارشناسی ارشد و دکتری آمارزیستی دانشجو می پذیرد.
گروه آمارزیستی همدان دارای دو لابراتوار تخصصی برای دانشجویان ارشد و دکتری، دو سرور مجهز برای انجام محاسبات و شبیه‌سازی است.
 
از یک کارشناس آمار زیستی چه انتظاراتی می‌رود
وظایف حرفه ای دانش آموختگان در ۴ زمینه مشاوره، پژوهش، آموزش و مدیریت است.
راهنمایی دانشجویان یا سایر محققین با ارائه مشاوره جهت رسیدن ایشان به اهداف تحقیقاتی مورد نظردر پژوهش از وظایف حرفه ای دانش آموختگان در زمینه مشاوره ای
است. تحقیق در زمینه های کاربردی مدرن آمارزیستی با هدف بهینه سازی و توسعه روش های تحلیل آمارزیستی تحقیقات پزشکی و بهداشتی و کمک به تحقیقات در سایر
زمینه های علوم زیستی با ارائه روش های مناسب و جدید و شرکت در تحقیقات سایر متخصصین در پژوهش های پزشکی-زیستی با استفاده از نرم افزارهای تخصصی
مانند R، SAS و نرم افزارهای کاربردی مانند SPSS و STATA از وظایف حرفه ای دانش آموختگان در زمینه پژوهشی است.
تدریس و آموزش دروس آمارزیستی، برگزاری دوره های کوتاه مدت آموزشی  و جستجوی روش های بهینه جهت آموزش و انتقال مفاهیم آمارزیستیبه دانشجویان پزشکی و
رشته های مشابه زیستی از وظایف حرفه ای دانش آموختگان در زمینه آموزشی است.همکاری و مدیریت پروژه های تحقیقاتی از وظایف حرفه ای دانش آموختگان در زمینه
مدیریت است.
 
 موقعیت‌های شغلی فارغ التحصیلان رشته آمار زیستی
دانش‌آموختگان این رشته می‌توانند در دو قالب کار دولتی و غیر دولتی (در قالب شرکت‌) و در حیطه‌های مختلف زیر مشغول فعالیت شوند.
مشاوره و روش انجام پژوهش
تدریس و برگزاری کارگاه‌های توانمندسازی
کارشناس گروه
پژوهشگر مستقل
 
 

 اولویت های تحقیقاتی گروه آمارزیستی

 

الف-۱-۱بررسی متاآنالیز بیماری­های شایع ( واگیر و غیرواگیر) ایران.

الف-۱-۲.  مدل­سازی بیماری‌های واگیر و غیرواگیر.

الف-۱-۳.  بررسی نرخ رشد جمعیت در سال­های اخیر در استان همدان.

الف-۱-۴.  توزیع­های آمیخته و کاربرد آن­ها در علوم پزشکی.

الف-۱-۵.  شبیه­ سازی آماری و کاربرد آن در علوم پزشکی.

الف-۱-۶. روش­های مختلف Clustering و استفاده از آن در بخش سلامت.

الف-۱-۷. کاربرد روش­های چند سطحی در علوم پزشکی.

الف-۱-۸. استفاده از روش­های تشخیصی چند متغیره در مطالعات پزشکی.

الف-۱-۹.   برآورد بار بیماری­ها با استفاده از روش­های آماری.

الف-۱-۱۰. کاربرد مدل­های آماری در بیماری­های توأم.

الف-۱-۱۱.  محاسبه و برآورد بار بیماری‌ها.

الف-۱-۱۲. ارزیابی کیفیت کارآزمایی­های بالینی.

الف-۱-۱۳.  جانهی در بی پاسخی­ها و برآورد مقادیر گم شده در داده­های علوم پزشکی.

الف-۱-۱۴. اعتبارسنجی ابزارهای اندازه گیری در مطالعات علوم پزشکی.

الف-۱-۱۵. استفاده از زنجیره­های مارکوف در برآیند توالی­های ژنتیکی.

الف-۱-۱۶. نقشه بندی بیماریها با استفاده از رویکردهای مختلف

الف-۱-۱۷. کاربرد روش­های مبتنی بر داده های طولی در علوم پزشکی

الف-۱-۱۸.  کاربرد مدلهای  رگرسیونی متورم در صفر در آنالیز داده های پزشکی و بهداشتی

الف-۱-۱۹. مدل های دوز پاسخ و کاربرد آن در تعیین دوز بهینه

الف-۱-۲۰. طراحی، ایجاد و بکارگیری بانک های اطلاعاتی در زمینه های مختلف بهداشتی و پزشکی

الف-۱-۲۱. بکارگیری روش برآورد نواحی کوچک در بررسی صحت برخی شاخص های بهداشتی

الف-۱-۲۲. کاربرد روشهای آماری در بیوانفورماتیک

الف-۱-۲۳. نویز زدایی از تصاویر و داده های پزشکی

الف-۱-۲۴. بکارگیری و مقایسه روشهای مختلف کاهش بعد در داده هایی با ابعاد بالا

الف-۱-۲۵. استفاده از روشهای داده کاوی در آنالیز داده های پزشکی

الف-۱-۲۶. استفاده از روشهای مبتنی بر الگوریتم های یادگیری در آنالیز داده های پزشکی و بهداشتی

الف-۱-۲۷.  بکارگیری و مقایسه مدلهای مختلف زمان بقا با استفاده از داده هایی با ابعاد بالا

 الف-۱-۲۸.  نقشه بندی بیماری­های عفونی در استان­های کشور و شهرستان­های مختلف همدان با استفاده از مدل­های آمیخته و بیزی.

الف-۱-۲۹. ارزیابی بقاء بیماران پیوندی با استفاده از مدل­های پارامتریک، نیمه پارامتریک و ناپارامتریک.

الف-۱-۳۰. بررسی آماری microarray data و کاربرد آن در بیماری­های مختلف.

 الف-۱-۳۱. رتبه بندی وضعیت بهداشتی و درمانی شهرستان­های مختلف با استفاده از روشهای چند متغیره.

الف-۱-۳۲. نقشه بندی بیماری­های سرطان در استان­های کشور و شهرستان­های مختلف همدان با استفاده از مدل­های آمیخته وبیزی.

الف-۱-۳۳. برآورد شیوع اعتیاد با استفاده از مدل­های آمیخته و Capture- Recapture .

 الف-۱-۳۴. ارزیابی عوامل خطر رقابتی در بیماری­های مختلف با استفاده از روش­های آنالیز بقاء.

الف-۱-۳۵. ارزیابی روش­های آنالیز بقاء در Recurrent events  .

الف-۱-۳۶. خوشه بندی وضعیت توسعه و محرومیت مناطق مختلف همدان با استفاده از روشهای Model Based Clustering

الف-۱-۳۷. تعیین اثرات Non-Compliance و Partial- Compliance در تحلیل­های بقاء و کارآزمایی­های بالینی